Η τελευταία µεγάλη βασίλισσα της Βρετανίας, Ελισάβετ Β΄, άφησε την τελευταία της πνοή το απόγευμα της Πέμπτης στη Σκωτία, στο κάστρο Μπαλμόραλ.
«Μικρό αλλά χαριτωμένο, όπου τα πάντα δείχνουν να ανασαίνουν τον αέρα της ελευθερίας και της ειρήνης και κάνουν κάποιον να ξεχνάει τον κόσμο και τις ταραχές του», έγραψε στο ημερολόγιό της η βασίλισσα Βικτωρία, όταν το πρωτοείδε. Ανήκει στη βασιλική οικογένεια. Οχι στο Στέμμα. Η Ελισάβετ πέθανε στο σπίτι της.Ηταν στο Μπαλμόραλ, επίσης, που η βασίλισσα Ελισάβετ, 96 χρόνων πια, με κοριτσίστικο χαμόγελο, φορώντας τη σκωτσέζικη φούστα της, με μια τσάντα να κρέμεται από το δεξί της μπράτσο, δέχθηκε με ιδιαίτερη θερμότητα τη νέα ηγέτιδα των Συντηρητικών, Λιζ Τρας, για να της δώσει εντολή σχηματισμού της νέας κυβερνήσεως. Πιστή στο καθήκον έως την τελευταία της στιγμή.
«Ηταν ο βράχος που πάνω σε αυτόν οικοδομήθηκε η σύγχρονη Βρετανία», είπε για τη βασίλισσα Ελισάβετ η Λιζ Τρας, η οποία όταν άρχισε την πολιτική σταδιοδρομία της με το Εργατικό Κόμμα υπήρξε αντιμοναρχική και υπέρμαχος της πολιτειακής μεταβολής.
Αλλά στο «ηγεμονικό αυτό νησί», όπως το ονόμασε ο Σαίξπηρ, μονίμως εξυφαίνεται τάπητας επιτοίχιος (ένα χαλί του Αράς) ενδοδυναστικών συγκρούσεων και ατέρμονης διαδικασίας συνθέσεως σε ενιαίο σύνολο των διαφόρων τάσεων που αναπτύσσονται στην κοινωνία με τον εκάστοτε βασιλικό οίκο. Ως τελευταία επιβεβαίωση αυτού του γεγονότος θα ήταν δυνατό να εκληφθεί η πρώτη και τελευταία συνάντηση της βασίλισσας Ελισάβετ με τη νέα πρωθυπουργό της Βρετανίας.
Οταν η Ελισάβετ ανέβηκε στον θρόνο, το 1953, ο παλαιός κόσμος κατέρρεε τριγύρω της. Η Βρετανία είχε κερδίσει τον Πόλεμο, αλλά είχε χάσει την παγκόσμια ηγεμονία. Ο «άνεμος της αλλαγής» σάρωνε πια τον κόσμο.
Το μέγα επίτευγμα της βασιλείας της ήταν ότι κατάφερε να διατηρήσει ζωντανό το πνεύμα της Κοινοπολιτείας με μία νέα λειτουργική μετάλλαξη –μέχρις ενός σημείου βεβαίως– της παλαιάς αυτοκρατορίας. Αυτός είναι και ο καμβάς επάνω στον οποίο μπορεί να εξυφάνει η Βρετανία μετά την έξοδό της από την Ε.Ε. έναν λειτουργικό δεσμό με τον έξω κόσμο.
Βασιλιάς της Βρετανίας ανακηρύχθηκε ο γιος της Κάρολος Γ΄. Οι δύο προηγούμενοι βασιλείς που έφεραν το όνομα Κάρολος ήταν απόγονοι της βασίλισσας Μαίρης των Σκώτων και ανήκαν στον ηγεμονικό οίκο των Στιούαρτ. Δραματική υπήρξε η ιστορία της δυναστείας εκείνη. Αλλά ήταν στα χρόνια της βασίλισσας Αννας των Στιούαρτ που ενώθηκαν τα Στέμματα της Σκωτίας και της Αγγλίας. Η επιλογή του ονόματος έχει και κάποια σημασία συμβολική, βαρύνουσα ενίοτε.
Η στέψη του Καρόλου θα γίνει αργότερα. Και σε αυτήν τη χώρα, που τίποτε δεν καταργείται, κατά την τελετή της στέψεως ο Κάρολος θα λάβει και το «χρίσμα» ως μια συμβολική ένωση της βασιλείας με το θείο. Αλλά θα βασιλεύσει όπως και η μητέρα του βασίλισσα με τρόπο συνταγματικό, αν και στη Βρετανία ουδέποτε εξεπονήθη γραπτό σύνταγμα. Σε αυτό το «αλλόκοτο» νησί τα πάντα παραμένουν ίδια, αλλάζοντας διαρκώς. Ισως σε αυτό να οφείλεται η διαιώνιση της μοναρχίας.
