Στις 25 Ιουνίου θα διεξαχθούν, όπως όλα δείχνουν, οι νέες εκλογές μετά τη συντριπτική νίκη της Νέας Δημοκρατίας στις κάλπες της 21ης Μαΐου, με την προκήρυξή τους να τοποθετείται την ερχόμενη Δευτέρα 29 Μαΐου.
Οι επόμενες εθνικές εκλογές, θα διεξαχθούν με το εκλογικό σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής (όπου το πρώτο κόμμα θα λάβει «μπόνους» που μπορεί να φτάσει έως και τις 50 έδρες) και οι βουλευτές θα προκύψουν όχι με σταυρό προτίμησης από τους ψηφοφόρους, αλλά με βάση τη λίστα των υποψηφίων που θα καταρτίσουν τα κόμματα βάσει - ως είθισται - των αποτελεσμάτων των εκλογών της 21ης Μαΐου.
Η νέα προεκλογική περίοδος, μπορεί να είναι από 22 ημέρες έως ένα μήνα. Τα κόμματα και οι συνδυασμοί κομμάτων θα πρέπει να παρακαταθέσουν στον Άρειο Πάγο την σχετική αίτηση συμμετοχής στις εθνικές εκλογές.
Υπενθυμίζεται ότι οι Έλληνες του εξωτερικού θα έχουν τη δυνατότητα να ψηφίσουν για δεύτερη φορά στις νέες εθνικές εκλογές.
Επίσης, στις νέες εκλογές αναμένεται ότι θα προστεθούν περίπου 7.000 νέοι ψηφοφόροι, οι οποίοι έκαναν ετεροχρονισμένα την αίτηση εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους και αφότου είχε παρέλθει η προθεσμία που είχε τεθεί. Πλέον, εφόσον πληρούν τα κριτήρια, θα συμπεριληφθούν κανονικά στις νέες λίστες του υπουργείου Εσωτερικών.
Παράλληλα, όσοι Έλληνες του εξωτερικού είδαν την αίτησή τους να απορρίπτεται, έχουν δικαίωμα να υποβάλλουν ένσταση για να συμπεριληφθούν στους εκλογικούς καταλόγους έως τις 26 Μαΐου.
Στενές προθεσμίες για όσους ψήφισαν στο εξωτερικό και θέλουν να ψηφίσουν στην Ελλάδα
Ωστόσο, πολύ σύντομες είναι οι προθεσμίες για τους Έλληνες που ψήφισαν στο εξωτερικό και πλέον επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στην Ελλάδα. Οι σχετικές διαδικασίες θα πρέπει να ολοκληρωθούν το αργότερο μέχρι την Παρασκευή 26 Μαΐου 2023, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες, η προκήρυξη για τη διεξαγωγή των νέων εκλογών, αναμένεται την προσεχή Δευτέρα 29 Μαΐου 2023.
Ειδικότερα, μέχρι την προσεχή Παρασκευή, οι Έλληνες που ψήφισαν στο εξωτερικό έχουν το δικαίωμα να κάνουν διαγραφή ή αναστολή. Η διαγραφή αφορά για παράδειγμα όσους ψήφισαν ως παροδικοί επισκέπτες στη Λιθουανία την οποία επισκέφθηκαν για τον αγώνα του Ολυμπιακού και στις επόμενες εκλογές θα βρίσκονται στην Ελλάδα. Η αναστολή αφορά στους ψηφοφόρους που θέλουν να ψηφίσουν στην Ελλάδα μόνο στις εκλογές του Ιουνίου, ωστόσο επιθυμούν να παραμείνουν εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού.
Επισημαίνεται η αίτηση διαγραφής ή αναστολής αφορά όλους όσοι έκαναν αίτηση εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού, ανεξαρτήτως του αν τελικά προσήλθαν στις κάλπες ή όχι.
Οι αιτήσεις διαγραφής και αναστολής ή οι ενστάσεις μπορούν να γίνονται στην πλατφόρμα apodimoi.gov.gr.
Τι θα ισχύσει για όσους κάνουν τώρα αίτηση εγγραφής στους καταλόγους του εξωτερικού
Διαφορετική είναι η αντιμετώπιση για όσους Έλληνες θελήσουν τώρα να ξεκινήσουν τη διαδικασία εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού.
Οι συγκεκριμένοι ψηφοφόροι δεν θα έχουν δικαίωμα συμμετοχής στις εκλογές της 25ης Ιουνίου, καθώς σύμφωνα με το άρθρο 101 του Ν. 5003/2022 (Α΄230), εγγραφές ή μεταβολές αιτήσεων που γίνονται σε χρονικό διάστημα μικρότερο των 12 ημερών πριν την προκήρυξη των εκλογών θα καταχωρίζονται στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού μετά τη διενέργεια των εκλογών.
Ως εκ τούτου, η εγγραφή τους στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού θα ολοκληρωθεί στο μέλλον.
Τι ίσχυε στην εκλογική «μάχη» της 21ης Μαΐου
Για πρώτη φορά ψήφισαν περίπου 22 χιλιάδες Έλληνες του εξωτερικού αλλά και περισσότεροι από 400.000 νέοι ηλικίας 17-21 ετών. Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, δικαίωμα ψήφου στις εθνικές εκλογές είχαν όλοι οι Έλληνες πολίτες από την ηλικία των 17 ετών και άνω, ήτοι όσοι γεννήθηκαν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2006.
Οι ομογενείς, ψήφισαν μια ημέρα νωρίτερα, δηλαδή στις 20 Μαΐου, στα κατά τόπους εκλογικά τμήματα (συνολικά 99) που συγκροτήθηκαν σε 35 χώρες του κόσμου.
Τα εκλογικά κέντρα, άνοιξαν στις 7 το πρωί.
Στην Ελλάδα, οι ψηφοφόροι ενημερώνονται ψηφιακά για το πού ψηφίζουν. Στον ειδικό ιστότοπο, gov.gr, ο ψηφοφόρος μπορεί να εισάγει τα στοιχεία του (Επίθετο, όνομα, όνομα πατέρα, όνομα μητέρας και χρονολογία γέννησης) και να δει άμεσα το εκλογικό τμήμα στο οποίο θα ψηφίσει. Μάλιστα υπάρχει και χάρτης με την ακριβή θέση του εκλογικού τμήματος.
Η τελευταία ενημέρωση έγινε στις 11 Απριλίου 2023 με μεταβολές μέχρι και τις 28/02/2023.
Υπενθυμίζεται ότι μέσα από τη σελίδα του υπουργείου Εσωτερικών (https://mpp.ypes.gov.gr ) οι πολίτες μπορούν να μάθουν με λίγα κλικ που ψηφίζουν.
Οι εκλογείς πρέπει να έχουν μαζί τους την αστυνομική τους ταυτότητα ή τη σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής ή το διαβατήριό τους ή την άδεια οδήγησης ή το ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων. H αναγνώριση των εκλογέων μπορεί να γίνει και με χρήση της ψηφιακής ταυτότητας.
Τι γίνεται με τις εκλογικές άδειες
Δικαίωμα ειδικής εκλογικής άδειας λαμβάνουν οι ιδιωτικοί υπάλληλοι ώστε να μπορέσουν να ψηφίσουν. Σύμφωνα με τον νόμο του υπουργείου Εργασίας, προβλέπεται ότι όλες οι βιομηχανικές, βιοτεχνικές και εμπορικές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού τομέα, καθώς και όσοι γενικώς απασχολούν προσωπικό και υπάγονται στον ιδιωτικό τομέα, υποχρεούνται να χορηγήσουν στο προσωπικό τους ειδική άδεια απουσίας με αποδοχές για την διευκόλυνση άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος, κατά τις εκλογές.
Ο αριθμός των ημερών αδείας που καλύπτει τον απολύτως αναγκαίο χρόνο για τη μετάβαση των εργαζομένων στον τόπο άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος και την επιστροφή τους, καθορίζεται ως εξής:
Α. Για τους μισθωτούς με καθεστώς εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:
α) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 100-200 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια μιας (1) εργάσιμης ημέρας.
β) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 201-400 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια 2 εργάσιμων ημερών.
γ) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω χορηγείται άδεια 3 (3) εργασίμων ημερών, εφόσον μετακινηθούν οδικώς, με βάση την υπεύθυνη δήλωσή τους.
δ) Σε όσους μετακινηθούν από και προς νησιά για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που χορηγείται θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια στις περιπτώσεις αυτές, να υπερβαίνει τις 3 εργάσιμες ημέρες.
Β. Για τους μισθωτούς με καθεστώς πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:
α) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 200-400 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια 1 εργάσιμης ημέρας
β) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω, χορηγείται άδεια 2 εργάσιμων ημερών, εφόσον μετακινηθούν οδικώς, με βάση υπεύθυνη δήλωσή τους
γ) Σε όσους μετακινηθούν από και προς νησιά για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που χορηγείται θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια στις περιπτώσεις αυτές, να υπερβαίνει τις 3 εργάσιμες ημέρες.
Για όσους εκ των μισθωτών, η Κυριακή 21 Μαΐου (ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας), είναι εργάσιμη ημέρα, θεωρείται ως ημέρα ειδικής άδειας απουσίας με αποδοχές, πέραν αυτών που προαναφέρθηκαν.
Σημειώνεται τέλος ότι η ειδική άδεια άσκησης εκλογικού δικαιώματος δεν συμψηφίζεται με την ετήσια άδεια μετ΄ αποδοχών.
