Δικαιωμένος επιστρέφει από τις Βρυξέλλες ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, καθώς κατάφερε μαζί με τον Πολωνό πρωθυπουργό, Ντ. Τουσκ, που αποτελούσαν τους διαπραγματευτές της τελικής συμφωνίας από πλευράς Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, να φέρουν εις πέρας την αποστολή τους και να «κλειδώσουν» για τις τρεις θέσεις των κεντρικών αξιωματούχων της ΕΕ τα πρόσωπα που είχαν προτείνει.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τα προτεινόμενα από τις τρεις πολιτικές ομάδες (ΕΛΚ, Σοσιαλιστές, Φιλελεύθεροι) πρόσωπα που θα αναλάβουν τα τρία κορυφαία αξιώματα στην ΕΕ. Και έτσι η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν «κλείδωσε» για την θέση της προέδρου της Κομισιόν, ο πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, Αντόνιο Κόστα, από τους Σοσιαλδημοκράτες, για Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και η Εσθονή πρωθυπουργός, Κάγια Κάλας, για την θέση της Ύπατης Εκπροσώπου της Ε.Ε.
Μετά την έγκρισή της από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η υποψηφιότητα της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα πρέπει να περάσει από ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η οποία θα διεξαχθεί κατά πάσα πιθανότητα στις 18 Ιουλίου, στην πρώτη Ολομέλεια της νέας Ευρωβουλής, στο Στρασβούργο. Για την έγκρισή της χρειάζονται τουλάχιστον 361 ψήφοι από το σύνολο των 720 ευρωβουλευτών.
Το παρασκήνιο των αποφάσεων στη Σύνοδο Κορυφής
Μάλιστα, ο κ. Μητσοτάκης έπαιξε καθοριστικό ρόλο και για το τελικό κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου, καθώς αντιτάχθηκε στην επιχείρηση της Γαλλίας και της Γερμανίας να αλλάξουν το προσχέδιο που είχε συμφωνηθεί, με αποτέλεσμα να υποχωρήσουν οι κ.κ. Σολτς και Μακρόν.
Ειδικότερα, ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με πληροφορίες, αντέδρασε έντονα κατά τη Σύνοδο Κορυφής εγείροντας θέμα αρχής και θεσμικής διαδικασίας, υπενθυμίζοντας ότι το κείμενο είχε συζητηθεί εκτενώς στην Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων και ζήτησε να μείνει ως έχει. Η κ. Μελόνι στήριξε αμέσως την πρόταση αυτή και ζήτησε να παραμείνει το κείμενο ως έχει. Η παρέμβαση υπέρ της διατήρησης του κειμένου χωρίς σημαντικές τροποποιήσεις υποστηρίχθηκε από την πλειονότητα των εταίρων, μεταξύ των οποίων της Κύπρου, της Πολωνίας, της Πορτογαλίας, της Σουηδίας, του Λουξεμβούργου, της Φινλανδίας, της Εσθονίας, της Τσεχίας, της Λιθουανίας και του Βελγίου.
Ικανοποίηση Μητσοτάκη για τη συμφωνία για Φον Ντερ Λάιεν, Κόστα και Κάλας στην ΕΕ
Κατα τ’ άλλα, ο κ. Μητσοτάκης, μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου δήλωσε ικανοποιημένος, καθώς όπως είπε «ολοκληρώθηκε αυτή η διαδικασία με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα, θέλω να τονίσω, σε σχέση με τον προηγούμενο εκλογικό κύκλο. Και θέλω να εκφράσω ιδιαίτερα την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι η κα Φον ντερ Λάιεν θα μπορέσει - υπό την προϋπόθεση... και το θεωρώ περίπου σίγουρο ότι θα εκλεγεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο - να συνεχίσει τη σημαντική δουλειά την οποία έχει επιτελέσει εδώ και πέντε χρόνια».
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στη συμφωνία για τη Στρατηγική Ατζέντα η οποία, τόνισε ότι λαμβάνει υπόψη τις ελληνικές θέσεις. Συγκεκριμένα ανέφερε: «Και βέβαια να τονίσω και το γεγονός ότι η στρατηγική ατζέντα η οποία υιοθετήθηκε σήμερα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο λαμβάνει υπόψη και όλες τις σημαντικές ελληνικές εθνικές προτεραιότητες, τη μεγαλύτερη έμφαση που πρέπει να δώσουμε στα θέματα της άμυνας, τη μεγαλύτερη έμφαση που δίνουμε ήδη στα θέματα της μετανάστευσης και ειδικά της εξωτερικής φύλαξης των συνόρων, την ανάδειξη ζητημάτων ανταγωνιστικότητας. Είναι ζητήματα κρίσιμα για την πατρίδα μας, τα οποία βρήκαν τη θέση τους και στην ευρωπαϊκή στρατηγική ατζέντα της επόμενης πενταετίας, η οποία και θα συνδιαμορφωθεί προφανώς και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως είπα υπό την προεδρία της κας Φον ντερ Λάιεν. Το γεγονός ότι οι τρεις σημαντικές πολιτικές οικογένειες στηρίζουν την κα Φον ντερ Λάιεν δίνει και τα μέγιστα δυνατά εχέγγυα για την εξασφάλιση της πλειοψηφίας που απαιτείται στη μυστική ψηφοφορία που θα λάβει χώρα σε δυόμισι εβδομάδες από τώρα».
Σε ερώτηση για τη θητεία του Αντόνιο Κόστα, ο πρωθυπουργός σημείωσε: «Όπως ξέρετε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εκλέγεται βάσει των συνθηκών για δυόμισι χρόνια. Έχει όμως τη δυνατότητα να ανανεωθεί για άλλα δυόμισι χρόνια. Κάτι το οποίο έγινε με τον κύριο Mισέλ, αλλά προφανώς δεν θα ήταν δόκιμο αυτήν τη στιγμή να προδικάσω την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε δυόμισι χρόνια από τώρα».
Σχετικά με τη συζήτηση για την κοινή άμυνα, ο πρωθυπουργός απάντησε ότι αναμένουμε από την ευρωπαΐκή επιτροπή την κατάθεση συγκεκριμένων προτάσεων και επιλογών για το πώς μπορεί να ενισχυθεί η αμυντική συνεργασία σε όλα τα επίπεδα. «Προφανώς δεν υπάρχει σήμερα που συζητάμε συμφωνία για κοινή χρηματοδότηση ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών. Αλλά είναι κάτι το οποίο δεν μπορεί κανείς να αποκλείσει ότι θα γίνει στο μέλλον. Εγώ θα εξακολουθώ να επιμένω σε αυτήν την κατεύθυνση. Δεν μπορεί να ισχυριζόμαστε ότι πρέπει να ενισχύσουμε την αμυντική δυνατότητα της Ευρώπης και να παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει μόνο από τους εθνικούς προϋπολογισμούς. Θέλω να θυμίσω ότι και πριν την δημιουργία του ταμείου ανάκαμψης υπήρχαν εντονότατες αντιδράσεις από πολλά κράτη-μέλη, οι οποίες κάποια στιγμή κάμφθηκαν για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Οπότε νομίζω ότι είμαστε στην αρχή αυτής της διαδικασίας. Όμως η κοινή αμυντική συνεργασία σε πολλά επίπεδα νομίζω ότι για πολλούς συναδέλφους μας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποτελεί τελικά μονόδρομο», πρόσθεσε.
Αυστηρό μήνυμα στα Σκόπια για τήρηση της Συμφωνίας των Πρεσπών
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε και για τις προκλήσεις της νέας ηγεσίας στη Βόρεια Μακεδονία: «Πράγματι, καθώς υπήρχε λήμμα για τα ζητήματα της διεύρυνσης, πήρα την πρωτοβουλία και ενημέρωσα τους συναδέλφους μου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τα τεκταινόμενα στη Βόρεια Μακεδονία.
Για το γεγονός ότι τόσο η πρόεδρος όσο και ο εντολοδόχος πρωθυπουργός ουσιαστικά παραβιάζουν ευθέως τη Συμφωνία των Πρεσπών, παραγνωρίζοντας στην πράξη το erga omnes και επιλέγοντας να χρησιμοποιούν άλλο όνομα πέραν του συνταγματικά καθορισμένου ονόματος της χώρας, για εσωτερική χρήση».
Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι αυτό είναι κάτι το οποίο αντιβαίνει πλήρως στο πνεύμα της Συμφωνίας των Πρεσπών. «Ενημέρωσα λοιπόν τους συναδέλφους μου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για αυτήν την δυσάρεστη εξέλιξη και κατέστησα επίσης απολύτως σαφές ότι εάν τα Σκόπια επιμείνουν σε αυτήν την γραμμή θα καταστήσουν ουσιαστικά εξαιρετικά δύσκολη, αν όχι θα ακυρώσουν στην πράξη, οποιαδήποτε διαδικασία άμεσης σύγκλισης με την ευρωπαϊκή οικογένεια. Οπότε νομίζω ότι θα πρέπει όλοι να αντιλαμβάνονται τις συνέπειες των πράξεών τους και να γνωρίζουν ότι η συμμόρφωση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο περνάει προφανώς μέσα από την πιστή τήρηση των διεθνών συμφωνιών που έχουν υπογραφεί εν προκειμένω και από τα δύο μέρη», υπογράμμισε.
Το χαρτοφυλάκιο της Ελλάδας
Σε ό,τι αφορά τα χαρτοφυλάκια που θα διεκδικήσει η Ελλάδα και το όνομα του Έλληνα Επιτρόπου, ο πρωθυπουργός δήλωσε: «Δεν θα σας απαντήσω γι' αυτό το θέμα, καθώς το πρώτο το οποίο προέχει αυτήν τη στιγμή είναι να εξασφαλιστεί, όπως σας είπα, η εκλογή της κυρίας Φον ντερ Λαιεν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Από κει και πέρα γνωρίζετε ότι η κατανομή των χαρτοφυλακίων είναι αρμοδιότητα της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και η Ελλάδα θα επιδιώξει σίγουρα ένα δυνατό χαρτοφυλάκιο το οποίο θα μας επιτρέψει να κάνουμε για ακόμη μια φορά αισθητή την παρουσία μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο».
«Αυτονόητο ότι ο Φρέντης Μπελέρης θα βρεθεί στο Στρασβούργο να αναλάβει καθήκοντα ευρωβουλευτή»
Ο κ. Μητσοτάκης ρωτήθηκε και για το θέμα του Φρέντη Μπελέρη: «Είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε το θέμα αυτό στην συνεδρίαση του ΕΛΚ και το κάναμε γιατί ήταν παρούσα η πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, η κυρία Μέτσολα. Θεωρώ αυτονόητο αν θέλετε ότι ο Φρέντης Μπελέρης θα βρεθεί στο Στρασβούργο να αναλάβει επίσημα τα καθήκοντά του ως ευρωβουλευτής και προφανώς θα συμμετέχει και στην εξαιρετικά κρίσιμη ψηφοφορία για την επιλογή της επόμενης προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Δεν θα πω κάτι παραπάνω, αλλά θεωρώ απολύτως λογικό και αυτονόητο ότι αυτό θα συμβεί».
Σε ό,τι αφορά την αντιπρόταση Γαλλίας και Γερμανίας στο κείμενο της Στρατηγικής Ατζέντας της ΕΕ, ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε: «Πράγματι θα σας έλεγα ότι κάπως αιφνιδιαστικά η Γαλλία και Γερμανία κατέθεσαν κείμενο τροποποιήσεων ως προς την στρατηγική ατζέντα, σημαντικών τροποποιήσεων σε πολλά επίπεδα. Δεν έγινε δεκτό το κείμενο αυτό, υπήρξαν κάποιες ελάχιστες αλλαγές. Και δεν έγινε δεκτό, για τον πολύ απλό λόγο ότι το κείμενο αυτό της στρατηγικής ατζέντας είχε συμφωνηθεί σε επίπεδο μονίμων αντιπροσώπων, ήταν αποτέλεσμα μιας διαβούλευσης πολλών μηνών και δεν θα ήταν δόκιμο την τελευταία στιγμή και εν είδη αιφνιδιασμού να δεχτούμε τέτοιου είδους αλλαγές, κάποιες από τις οποίες ήταν και εξαιρετικά ουσιαστικές, χωρίς να έχουν συζητηθεί εκτενώς σε κάποιο άλλο επίπεδο. Οπότε, τελικά, νομίζω ότι αντελήφθησαν και ο Γερμανός Καγκελάριος και ο Γάλλος Πρόεδρος ότι δεν θα είχε πολύ νόημα να συνεχίσουμε αυτήν τη συζήτηση, οπότε ουσιαστικά το κείμενο της στρατηγικής ατζέντας παρέμεινε το ίδιο».
Τέλος ο πρωθυπουργός ρωτήθηκε για τις απειλές της Χεζμπολάχ εναντίον της Κύπρου και την σχετική αναφορά στο κείμενο των συμπερασμάτων: «Το θέμα τέθηκε και από τον Κύπριο Πρόεδρο. Υπήρξε ενημέρωση και θα έλεγα μια αποτύπωση ότι δεν είναι δυνατόν καθ' οιονδήποτε τρόπο να απειλούνται, να εκβιάζονται κράτη-μέλη της ΕΕ και να γίνονται εν δυνάμει στόχοι περιφερειακών συγκρούσεων. Θέλω να τονίσω ότι υπήρξε μια συζήτηση αρκετά εκτεταμένη για τα ζητήματα που αφορούν συνολικά τη Μέση Ανατολή και πιστεύω ότι το κείμενο των συμπερασμάτων όπως υιοθετήθηκε, κάνει ένα βήμα πιο πέρα από τα συμπεράσματα που ήδη έχουμε υιοθετήσει ως προς την ανάγκη και κυρίως να αποφευχθεί οποιαδήποτε περιφερειακή κλιμάκωση. Να υπάρξει άμεση εκεχειρία στη Γάζα, να εφαρμοστούν οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Δεν σας κρύβω ότι υπάρχει μια διάχυτη ανησυχία για την πιθανότητα επέκτασης του μετώπου προς τον βορρά, προς τον Λίβανο, κάτι το οποίο πρέπει να αποφευχθεί σε κάθε περίπτωση».
