Το θέμα της Βόρειας Μακεδονίας και της παρελκυστικής στάσης του πρωθυπουργού της γειτονικής χώρας έθεσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στους ομολόγους του, ηγέτες των χωρών - μελών του ΝΑΤΟ, κατά την διάρκεια της Συνόδου Κορυφής της Ατλαντικής Συμμαχίας, ιδιαίτερα ως προς την εφαρμογή κρίσιμων άρθρων της Συμφωνίας των Πρεσπών όπως η χρήση της ονομασίας erga omnes (έναντι όλων).
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μάλιστα, αποκάλυψε πως ο κ. Μίτσκοσκι μέσα στη Σύνοδο δεν ακολούθησε την τακτική των προκλήσεων όπως με τις συνεχείς δηλώσεις που έκανε με ειδικά βίντεο από την αμερικανική πρωτεύουσα και με αναφορές σε «Μακεδονία» και «Μακεδονικό λαό» που μάλιστα, σύμφωνα με τον υπουργό των Εξωτερικών της γειτονικής χώρας, είναι κάτι που... προβλέπεται στη Συμφωνία των Πρεσπών.
«Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο η γειτονική χώρα θα αντιληφθεί ότι η τακτική αυτή εντελώς αντιπαραγωγική, θέλουμε η Βόρεια Μακεδονία να κάνει βήματα προσέγγισης με την Ευρώπη αλλά πρέπει να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο και τις διεθνείς συμφωνίες» σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ και πρόσθεσε: «Η Ελλάδα δεν θα αποκαλύψει τα όπλα που έχει στη διάθεσή της σε ενδεχόμενη επιμονή της Βόρειας Μακεδονίας σε αυτήν την τακτική».
Για το Κυπριακό ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε την στήριξη της Αθήνας στην προοπτική επανέναρξης των συνομιλών όπως θα τονίσει και στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες με τον οποίο θα συναντηθεί σήμερα Παρασκευή (12/7) στη Νέα Υόρκη.
«Θα συζητήσουμε με τον Γενικό Γραμματέα με ποιο τρόπο μπορεί και αυτός να εμπλακεί για να κλείσει αυτή η μεγάλη πληγή και να πάψει η Κύπρος να είναι το τελευταίο διαιρεμένο νησί στην Ευρώπη», σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης.
Κανένα κενό στην άμυνα της Ελλάδας
Ο κ. Μητσοτάκης ρωτήθηκε και για τη δήλωση που έκανε σχετικά με την αποστολή αμυντικού υλικού στην Ουκρανία που προκάλεσε αντιδράσεις από την πλευρά της αντιπολίτευσης, σημειώνοντας πως δεν μίλησε ποτέ για κενά στην άμυνα της χώρας.
«Υπενθυμίζω σε όσους διακινούν αυτή την παραπληροφόρηση πως πρόκειται για υλικό που πλεονάζει και τα πάντα γίνονται σε συνεννόηση με το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας. Σε καμία περίπτωση οι κινήσεις μας δεν θέτουν σε αμφισβήτηση την αποτρεπτικοί ικανότητα της χώρας, είναι γνωστοί αυτοί που επιμένουν να διακινούν τέτοια σενάρια» σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ξεκαθάρισε επίσης πως η Ελλάδα δεν συμμετέχει στην πρωτοβουλία άλλων χωρών για την αποστολή F - 16 στην Ουκρανία ενώ δεν θα διαθέσει στο Κίεβο πυραυλικά συστήματα Patriot.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε επίσης πως κατά τη διάρκεια της Συνόδου κατέστη σαφές πως η Ευρώπη πρέπει να κάνει βήματα συγκεκριμένα για να ενισχύσει τη δική της άμυνα.
Ολόκληρες οι δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη
Για τη Βόρεια Μακεδονία
«Είχα την ευκαιρία να ενημερώσω τους συναδέλφους μου για το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας έχει επιλέξει να μην εφαρμόζει ένα κρίσιμο άρθρο της Συμφωνίας ως προς το όνομα της γειτονικής χώρας έναντι όλων και να αποκαλεί τη χώρα του “Δημοκρατία της Μακεδονίας” εντός των συνόρων, κάτι το οποίο προφανώς απαγορεύεται ρητά από τη συμφωνία.
Θέλω να επισημάνω ότι εντός της αιθούσης και παρουσία όλων των ηγετών του ΝΑΤΟ, δεν ακολούθησε αυτήν την τακτική και χρησιμοποίησε τη συνταγματική ονομασία της χώρας του. Θεωρώ ότι με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, η ηγεσία της γειτονικής χώρας θα αντιληφθεί ότι αυτή η τακτική είναι παντελώς αντιπαραγωγική. Οι συμφωνίες που πρέπει να τηρούνται είναι κάτι το οποίο τόνισα και χθες και στην Ολομέλεια του ΝΑΤΟ και κάτι το οποίο νομίζω αντιλαμβάνονται και όλοι οι σύμμαχοί μας.
Εμείς θέλουμε η Βόρεια Μακεδονία να κάνει βήματα ευρωπαϊκής προσέγγισης. Αυτό που προϋποθέτει όμως τον σεβασμό του διεθνούς δικαίου και τον σεβασμό των συμφωνιών που προφανώς η χώρα έχει υπογράψει και πιστεύω ότι με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο αυτό είναι κάτι το οποίο η ηγεσία των Σκοπίων θα το αντιληφθεί. Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα δεν θα αποκαλύψει αυτή τη στιγμή τα όπλα τα οποία έχει στη διάθεσή της για να απαντήσει σε μια ενδεχόμενη επιμονή της ηγεσίας της γειτονικής χώρας σε αυτή την τακτική».
Για τη συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και το Κυπριακό
«Η ελληνική κυβέρνηση εξακολουθεί και στηρίζει την επανέναρξη των συνομιλιών των δυο κοινοτήτων, προφανώς στη βάση των ψηφισμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Θα έχω την ευκαιρία να βρεθώ στην Κύπρο στις 20 Ιουλίου το βράδυ για να συμμετέχω σε μια εκδήλωση που θα γίνει στο προεδρικό Μέγαρο και από εκεί και πέρα θα συζητήσω αύριο με τον Γενικό Γραμματέα για το πώς μπορεί να συμβάλει για να κλείσει αυτή η μεγάλη πληγή, 50 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή και να υπάρξει βιώσιμη λύση του κυπριακού προβλήματος. Αυτό που είναι επιβεβλημένο είναι να ξεκινήσουν οι συνομιλίες των δυο κοινοτήτων».
Για την ενίσχυση της Ουκρανίας
«Δεν είπα ποτέ κάτι τέτοιο. Και θα ήθελα με την ευκαιρία αυτή να υπενθυμίσω σε όλους αυτούς οι οποίοι διακινούν τέτοιου είδους παραπληροφόρηση, δύο δεδομένα. Το πρώτο είναι ότι η Ελλάδα διαθέτει πλεονασματικό υλικό για να υποστηρίξει την Ουκρανία, πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας και του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Έχω πει πάρα πολλές φορές ότι σε καμία περίπτωση αυτές οι κινήσεις τις οποίες κάνουμε, δε θέτουν σε αμφισβήτηση την αποτρεπτική δυνατότητα της χώρας.
Αλλά επ’ αυτού δεν νομίζω ότι υπάρχει καμία απολύτως δυνατότητα παρερμηνείας των δηλώσεών μου. Θέλω επίσης να επισημάνω ότι ένα μέρος του υλικού το οποίο διαθέτουμε είναι υλικό το οποίο μπορεί να λήγει και σύντομα ως προς τις επιχειρησιακές του δυνατότητες, θα καταλήγαμε στο τέλος να πληρώναμε και χρήματα, επιπρόσθετα χρήματα αρκετά για να καταστρέψουμε το σχετικό υλικό. Αυτά γι’ αυτούς οι οποίοι διακινούν αυτές τις φήμες.
Εξάλλου είναι γνωστοί αυτοί οι οποίοι επιμένουν να διακινούν τέτοια σενάρια. Δεύτερη ευρύτερη παρατήρησή μου είναι η εξής. Ας αξιολογήσουμε επιτέλους αντικειμενικά τις δυνατότητες των Ενόπλων Δυνάμεων το 2024 και ας τις συγκρίνουμε με τις δυνατότητες των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων το 2019. Η χώρα έχει επενδύσει συστηματικά στην ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων μετά από μια δεκαετή κρίση.
Είμαστε μια από τις χώρες που δαπανά το μεγαλύτερο ποσοστό του ΑΕΠ για την ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων. Και αξίζει να δει κανείς τα Rafale να πετάνε στους ελληνικούς ουρανούς τα Romeo ελικόπτερα, τα οποία ήδη επιχειρούν, τη γρήγορη αναβάθμιση των F-16, τις φρεγάτες Belharra οι οποίες θα ενταχθούν στο Πολεμικό Ναυτικό εντός του ’25 και το 2026 και να διαπιστώσει κανείς πραγματικά αν σήμερα η χώρα είναι πραγματικά πιο ισχυρή και πιο ασφαλής απ’ ότι ήταν όταν οι Έλληνες πολίτες μάς εμπιστεύτηκαν για πρώτη φορά το 2019 τη διακυβέρνηση του τόπου».
Για τη δημιουργία ευρωπαϊκής ασπίδας αεράμυνας
«Η Ευρώπη πρέπει να κάνει περισσότερα για να ενισχύσει τη δική της αμυντική ικανότητα, να δαπανήσει περισσότερους πόρους, αλλά ταυτόχρονα να το κάνει με έναν πιο έξυπνο τρόπο και ότι αυτό δεν υπονομεύει το ΝΑΤΟ αλλά αντίθετα ενισχύει το ΝΑΤΟ. Είναι πολύ πιθανόν για να μπορέσουμε να διασφαλίσουμε ως Ευρωπαίοι τη δικιά μας άμυνα, να χρειαστεί να αναζητήσουμε και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία πέραν των εθνικών προϋπολογισμών, οι οποίοι εκ των πραγμάτων έχουν τα όριά τους, ειδικά σε μία περίοδο δημοσιονομικής σύσφιξης σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Για αυτό και η πρόταση την οποία κατέθεσα με τον Πολωνό πρωθυπουργό έχει και τη διάσταση ευρωπαϊκής χρηματοδότησης. Θέλω να τονίσω ότι δεν είμαστε εκεί ακόμα, δεν έχουμε πετύχει κάποια ευρωπαϊκή συμφωνία για κάτι τέτοιο. Όμως είναι μια πρόταση η οποία έχει ακουστεί θετικά σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Η Ελλάδα δεν διαθέτει F-16 αλλά σκοπός μας είναι να δώσουμε τη δυνατότητα στην Ουκρανία να αμυνθεί με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο. Για να μην συνθηκολογήσει η Ουκρανία θα πρέπει όλοι να εξακολουθήσουμε να την στηρίζουμε. Το ΝΑΤΟ είναι ενωμένο στην προσπάθεια στήριξης της Ουκρανίας για να φτάσουμε σε δίκαιη λύση, με συνθήκες αξιοπρέπειας και σχετικής ισοτιμίας».
Για το αν θα διαθέσει η Ελλάδα οπλισμό στην Ουκρανία
«Η Ελλάδα δεν θα διαθέσει στην Ουκρανία ούτε συστήματα Patriot, ούτε συστήματα S-300. Έχουμε διαθέσει άλλου είδους αντιαεροπορικά συστήματα μικρότερου βεληνεκούς και θα το επαναλάβω αυτό, πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας, για να στηρίξουμε την Ουκρανία στην πολύ δύσκολη μάχη την οποία δίνει».
Για τις ελληνο-αμερικανικές σχέσεις
«Επιβεβαιώσαμε το εξαιρετικό επίπεδο των ελληνοαμερικανικών σχέσεων και συζητήσαμε κάποιες κοινές προκλήσεις και τα θέματα που μας απασχολούν βέβαια στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων».