Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θα συνεδριάσουν αυτή την εβδομάδα, είναι έτοιμοι να υιοθετήσουν τις τελευταίες προτάσεις για τη μείωση των τιμών της ενέργειας.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί για κοινή αγορά φυσικού αερίου ξεκινώντας με το να ξαναγεμίσουν οι χώροι αποθήκευσης φυσικού αερίου, αλλά και να επιταχυνθούν οι διαπραγματεύσεις. Επίσης, συμφωνεί για την ανάπτυξη ενός συμπληρωματικού δείκτη που αντικατοπτρίζει με μεγαλύτερη ακρίβεια τις συνθήκες στην αγορά φυσικού αερίου, ενώ συμφωνεί για την εξέταση ενός προσωρινού δυναμικού διαδρόμου στις συναλλαγές φυσικού αερίου για να περιοριστούν οι τιμές.
Επιπροσθέτως, προτείνεται προσωρινό ευρωπαϊκό πλαίσιο για πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου που χρησιμεύει για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και μέτρα για την επιτάχυνση των διαδικασιών που αφορούν στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τέλος, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εστιάζει στη λήψη μέτρων για ενεργειακή αλληλεγγύη σε περίπτωση διακοπής των ροών φυσικού αερίου σε εθνικό, περιφερειακό και ενωσιακό επίπεδο.
Σχέδια για νέο δείκτη τιμολόγησης στο LNG
Σε ένα αναθεωρημένο σχέδιο συμπερασμάτων της συνόδου κορυφής τους αναφέρεται ότι οι ηγέτες της ΕΕ θα υποστηρίξουν ευρέως τις προτάσεις - περιλαμβανομένων των σχεδίων για ένα νέο δείκτη τιμολόγησης για το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG, ΥΦΑ) και για κοινές αγορές φυσικού αερίου από τις χώρες της ΕΕ.
Καθεμιά από τις προτάσεις χρειάζεται υποστήριξη από μια ενισχυμένη πλειοψηφία χωρών της ΕΕ - τουλάχιστον 15 μέλη που να αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον 65% του πληθυσμού της ένωσης.
Στις προτάσεις της Κομισιόν δεν περιλαμβάνεται η άμεση επιβολή ενός πλαφόν στις τιμές του αερίου, το οποίο λένε πως θέλουν οι περισσότερες χώρες της ΕΕ, όμως αναφέρεται πως οι Βρυξέλλες θα μπορούσαν να σχεδιάσουν μια άλλη πρόταση για να θέσουν ένα προσωρινό όριο τιμών στο χρηματιστήριο φυσικού αερίου TTF (Title Transfer Facility).
«Ιβηρικός μηχανισμός» εκτός των προτάσεων της ΕΕ
Οι ηγέτες της ΕΕ φαίνονται έτοιμοι να υποστηρίξουν αυτή την ιδέα, ζητώντας από τις Βρυξέλλες να εξετάσουν έναν «προσωρινό δυναμικό διάδρομο τιμών» στις συναλλαγές για το αέριο, σύμφωνα με το σχέδιο συμπερασμάτων τους.
Όμως, καθώς πολλές χώρες επιδιώκουν ισχυρότερη δράση για τον περιορισμό των τιμών, σύμφωνα με το σχέδιο, θα ζητηθεί επίσης από την Επιτροπή να «προτείνει ένα προσωρινό πλαίσιο της ΕΕ για ένα πλαφόν στην τιμή του αερίου που χρησιμεύει για την παραγωή ηλεκτρικού σε ένα επίπεδο που να βοηθά στη μείωση των τιμών του ηλεκτρικού».
Η ιδέα αυτή, γνωστή ως «Ιβηρικός μηχανισμός» επειδή τον έχουν ήδη εισαγάγει η Ισπανία και η Πορτογαλία, δεν περιλαμβάνεται στις προτάσεις της ΕΕ. Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε χθες, Τρίτη, πως οι Βρυξέλλες εξακολουθούν να εξετάζουν την ιδέα, περιλαμβανομένου του πώς θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί.
Πλαφόν στο αέριο που χρησιμοποιείται για παραγωγή ενέργειας
Οι χώρες της ΕΕ είναι μοιρασμένες σε ό,τι αφορά τον Ιβηρικό μηχανισμό. Η Γαλλία και άλλες τον υποστηρίζουν ως τρόπο για να μειωθούν οι τιμές της ενέργειας, ενώ η Γερμανία και η Ολλανδία εκφράζουν φόβους ότι θα προκαλέσει αύξηση στη ζήτηση αερίου.
Στο σχέδιο συμπερασμάτων αναφέρεται πως ένα πλαφόν στις τιμές του αερίου που χρησιμεύει για την παραγωγή ενέργειας πρέπει να μην οδηγήσει σε αύξηση της κατανάλωσης αερίου.
«Παραβίαση του διεθνούς δικαίου» στην Ουκρανία
Παράλληλα στο προσχέδιο των συμπερασμάτων καταδικάζονται οι ενέργειες της Ρωσίας στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια και υπογραμμίζεται η στήριξη της ΕΕ στις προσπάθειες του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας για διατήρηση της ασφάλειας και της διασφάλισης των εγκαταστάσεων.
Επίσης, σύμφωνα με το προσχέδιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει ότι τα εγκλήματα πολέμου κατά των Ουκρανών -για τα οποία αυξάνονται οι αποδείξεις- και η συνεχής καταστροφή πολιτικών υποδομών αποτελούν κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου, ενώ καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να σταματήσουν να επιτρέπουν τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας με το να επιτρέπουν στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις να χρησιμοποιούν το έδαφος της Λευκορωσίας και να παρέχουν στήριξη στο ρωσικό στρατό.
Καταδίκη της κομισιόν στη βίαιη καταστολή του ιρανικού κράτους
Σχετικά με το Ιράν, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει την αδικαιολόγητη και απαράδεκτη χρήση βίας από τις ιρανικές αρχές κατά των διαδηλωτών που διαδηλώνουν ειρηνικά, ειδικά εναντίον γυναικών, και καλωσορίζει τα περιοριστικά μέτρα που υιοθετήθηκαν στις 17 Οκτωβρίου 2022 κατά των υπευθύνων για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Όσον αφορά στην ενέργεια, τονίζεται ότι η ΕΕ θα παραμείνει ενωμένη για να προστατεύσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της και θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα κατεπειγόντως.
Επισημαίνεται ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή επειγόντως να προχωρήσουν με τα παρακάτω μέτρα λαμβάνοντας υπόψη τα διαφορετικά ενεργειακά μείγματα και τις εθνικές συνθήκες, καθώς και να αξιολογήσουν τον αντίκτυπό τους.
