Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετική η νέα δημοσκόπηση της Public Issue που αποτυπώνει οργή και αγανάκτηση του κόσμου. Σε γενικές γραμμές, το συμπέρασμα είναι ότι η κυβέρνηση είναι σε αποδρομή. Το πότε θα εγκαταλείψει την εξουσία εξαρτάται βεβαίως από την ίδια, δεδομένου ότι ο χρόνος των εκλογών είναι στη δική της διακριτική ευχέρεια.
Όμως ανεξαρτήτως απο τα συμπεράσματα της συγκεκριμένης έρευνας υπάρχουν ορισμένα διαχρονικά στοιχεία που εμπεριέχονται σε όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις και τα οποία θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψιν το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Κι αυτό διότι μπορεί να μην αμφισβητείται η πρωτιά της, πλην όμως θα πρέπει να διερωτηθούν στην ΝΔ αν και σε ποιο βαθμό εισπράττει την ραγδαία αυτή φθορά του ΣΥΡΙΖΑ.
Ένας από τους λόγους που θεμελιώνουν την διαφορά μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ υπέρ της πρώτης ειναι (α) η αυξανόμενη συσπείρωση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, συσπείρωση που φαίνεται να έχει πιάσει ταβάνι (β) οι συνεχείς διαρροές από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Έτσι αντισταθμίζεται και το μειονέκτημα της ΝΔ καθώς παρά την πολύ μεγάλη οργή της κοινωνίας έναντι της σημερινής κυβέρνησης, εν τούτοις δεν διαπιστώνεται μεγάλη μετακίνηση ψηφοφόρων από το κυβερνών κόμμα προς το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αντιθέτως παρατηρείται μία πολύ μεγάλη διαρροή από τον ΣΥΡΙΖΑ προς άλλα κόμματα αλλά και προς την μεγάλη δεξαμενή της αδιευκρίνιστης ψήφου, η εκλογική «συμπεριφορά» της οποίας θα παίξει καθοριστικό ρόλο
(α) στη διαφορά μεταξύ πρώτου και δεύτερου κόμματος
(β) στο ποσοστό που θα πάρει το πρώτο κόμμα
(γ) στον αριθμό των εδρών του πρώτου κόμματος σε συνάρτηση προς το ποσοστό που θα συγκεντρωσουν οι πολιτικοί σχηματισμοί που θα μείνουν εκτός Βουλής.
Είναι προφανές ότι η εξέλιξη της αδιευκρίνιστης ψήφου ενδιαφέρει άμεσα την Νέα Δημνοκρατία δεδομένου ότι θεωρείται βέβαιο ότι αυτή θα είναι το πρώτο κόμμα.
Η αδιευκρίνιστη σε βάρος του ΣΥΡΙΖΑ
Πράγματι σε μία σειρά ερευνών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας που διεξήχθησαν μεταξύ των αρχών του περασμένου Σεπτεμβρίου μέχρι και των αρχών του τρέχοντος μηνός διερευνήθηκε το σημαντικό στοιχείο τηςν προέλευσης των ψηφοφόρων που έλεγαν ότι θα απόσχουν από τις εκλογές, θα ρίξουν λευκό ψηφοδέλτιο ή άκυρο.
Στις αρχές Σεπτεμβρίου αυτή η αδιευκρίνιστη ψήφος προερχόταν κατά 60.5% από ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ. Μόνο κατά 12,5% από ψηφοφόρους της ΝΔ γεγονός που δικαιολογεί και την μεγάλη συσπείρωση που έχει. Και κατά 27% η αδιευκρίνιστη ψήφος προερχόταν από άλλα κόμματα.
Λήγοντος του Σεπτεμβρίου, σε άλλη έρευνα η αδιευκρίνιστη ψήφος που προερχόταν από ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ είχε μία μικρή μείωση μιάμισυ ποσοστιαίας μονάδας (59%) όπως επίσης και η αδιευκρίνσιτη ψήφος που προερχόταν από την ΝΔ (11%)
Στις αρχές Νοεμβρίου, δηλαδή ένα μήνα περίπου μετά η ψήφος «αποχή/λευκή και άκυρο» είχε εκτιναχθεί όσον αφορά στην προέλευσή της από τον ΣΥΡΙΖΑ στο 67,5%. Από την Νέα Δημοκρατία η αδιευκρίνιστη ψήφος ήταν στο 13,5% ενώ είχε πέσει σημαντικά στα «λοιπά κόμματα» (19%).
Είναι προφανές ότι το αποτέλεσμα των προσεχών εκλογών θα εξαρτηθεί σημαντικά τόσο από τις συσπειρώσεις –δεδομένου ότι εκφράζουν αναστολή διαρροών από το κόμμα που εμφανίζει υψηλή συσπείρωση- όσο και από τις μετακινήσεις, όχι μόνο μεταξύ ψηφοφόρων του ενός κόμματος προς το άλλο αλλά και από το πως θα «συμπεριφερθεί» η αδιευκρίνιστη ψήφος. Δηλαδή αφ’ ενός αν θα πάνε να ψηφίσουν αυτοί που λένε ότι θα απόσχουν και βεβαίως προς τα που θαν κατευθυνθούν, αφ’ ετέρου αν όσοι λένε ότι θα ρίξουν άκυρο ή λευκό αν τελικώς θα κατευθύνουν αλλού και σε ποιο κόμμα την ψήφο τους.
Το σημαντικό είναι σε αυτή την περίπτωση είναι ότι εκείνοι που συνήθως εγκαταλείπουν το κόμμα που έχουν ψηφίσει, εμφανιζόμενοι ως αναποφάσιστοι ή αποφασισμένοι να μη το ψηφίσουν με άκυρο και λευκό ή αποχή, συνήθως δεν επιστρέφουν ως ψηφοφόροι στο κόμμα που εγκατέλειψαν. Και στις σημερινές συνθήκες, όπως πραναφέρθηκε αυτή η διαπίστωση είναι σε βάρος του ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος και μικρή συσπείρωση εμφανίζει και μεγάλη διαρροή ψηφοφόρων, όπως προαναφέρθηκε.
Οι απ’ ευθείας μετακινήσεις
Παρά το γεγονός ότι το ενδιαφέρον εντοπίζεται στην πολλή μεγάλη δεξαμενή της αδιευκρίνιστης ψήφου, διότι και προέρχεται σε εξαιρετικά μεγάλο βαθμό από τον ΣΥΡΙΖΑ –με συνέπεια να τον αποδυναμώνει- αλλά και από την δεξαμενή αυτή αναμένεται να αντλήσουν τα άλλα κόμματα τους περισσότερους ψηφοφόρους, εν τούτοις δεν στερούνται σημασίας και οι μεταξύ των κομμάτων μετακινήσεις.
Στις εξαμηνιαίες τάσεις του Ιουνίου της MRB, με τον ΣΥΡΙΖΑ να έχει μία συσπείρωση λιγο πάνω από το 50% (53,5%) –τη στιγμή που η συσπείρωση της ΝΔ ανερχόταν στο 89,8%- διαπιστωνόταν ότι είχε μία διαρροή προς την ΝΔ της τάξεως των 7,6 ποσοστιαίων μονάδων. Προφανώς επρόκειτο για πρώην ψηφοφόρους της ΝΔ κυρίως που είναι αποφασισμένοι να επανακάμψουν. Προς την Δημοκρατική Συμπαράταξη το ποσοστό της διαρροής ήταν 2,4%. Το ίδιο ποσοστό διαρροής ήταν και προς το ΚΚΕ. Επίσης έχει ενδιαφέρον ότι προς την Πλεύση Ελευθερίας της κ. Ζωής Κωνσταντοπούλου ο ΣΥΡΙΖΑ είχε μία διαρροή της τάξεως των 2,6 ποσοστιάιων μονάδων.
Τρεις σχεδόν μήνες μετά (23 Σεπτεμβρίου) η εταιρία Μarc σε έρευνά της κατέγραφε μία ακόμη μικρότερη συσπειρωση του ΣΥΡΙΖΑ –καθώς είχαν αρχίσει νε εφαρμόζονται τα μέτρα και να καταβάλλονται δόσεις φόρου και ΕΝΦΙΑ. Η συσπείρωση έφτανε το 36,8% οι δε μετακινήσεις αποτυπώνονταν ως εξής: Προς την ΝΔ διέρρεε ένα 6,7%, προς την Χρυσή Αυγή ένα 3,6%, Προς την Δημοκρατική Συμπαράταξη 1,3% προς το Ποτάμι 1,3% και προς το ΚΚΕ 3,4%.
Με βάση τις διαρροές αυτές αλλά και εκτιμήσεις για την «συμπεριφορά» της αδιευκρίνιστης ψήφου θα μπορούσε να παρατηρήσει κανείς τα εξής:
-Στις τάσεις της ΜRB και στον πίνακα των μετακινήσεων δεν υπάρχει διαρροή προς το Ποτάμι για το οποίο όλες οι τελευταίες δημοσκοπήσεις εκτιμούΝ ότι δεν θα μπει στη Βουλή. Εκτιμάται ότι οι ψήφοι όσων στήριξαν το κόμμα του κ. Θεοδωράκη στις τελευταίες εκλογές, στο μεγαλύτερο ποσοστό τους θα κατευθυνθούν προς την Νέα Δημοκρατία και κατά δεύτερο λόγο στην Δημοκρατική Συμπαράταξη. Η εν συνεχεία διαπίστωση (Marc) ότι υπάρχει μία μικρή διαρροή προς το Ποτάμι δεν ανατρέπει τις εκτιμήσεις για την εξαύλωση του κόμματος αυτού.
-Οι διαρροές προς την Χρυσή Αυγή υπολογίζονται ότι δεν είναι μόνο από απευθείας μετακινήσεις από τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως αποτύπωσε και η εταιρία Marc, αλλά από την δεξαμενή της αδιευκρίνιστης ψήφου και όσων επιθυμούν να ψηφίσουν αντισυστημικά. Που σημαίνει ότι μολονότι είναι εξοργσιμένοι με τον ΣΥΡΙΖΑ θεωρούν μέρος του συστήματος καιτην ΝΔ και επομένως προτιμούν σε ένδειξη διαμαρτυρίας τα άκρα.
-Υπολογίζεται ότι μεγάλος κερδισμένος από τις διαρροές του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδη από όσους τον αποδοκιμάζουν αλλά συγχρόνως θέλουν να διατηρήσουν την αριστερή τους ταυτότητα στην κάλπη, θα είναι η Πλεύση Ελευθερίας της Ζωης Κωνσταντοπούλου, το κόμμα της οποίας, όπως υπολογίζουν οι δημοσκόποι, έχει πλέον μεγάλες πιθανότητες να μπει στην Βουλή.
- Οι δημοσκόποι θεωρούν ότι πρέπει να δοθεί μεγάλη μάχη από την Δημοκρατική Συμπαράταξη-ΠΑΣΟΚ απέναντι στην αντισυστημική ψήφο έτσι ώστε να κατορθώσει να πιάσει ένα αξιοπρεπές ποσοστό και νει δυνατόν να περάσει την Χρυσή Αυγή.
-Γεγονός πάντως είναι ότι η μάχη κυρίως στα μικρότερα κόμματα δίδεται όχι μόνο για την είσοδό τους στην Βουλή αλλά και με το βλέμμα στην μετά τις εκλογές περίοδο. Κι αυτό διότι θεωρώντας βέβαιο ότι η αυτοδυναμία είναι αδύνατη θα πρέπει να υπάρξει «αστικός σύμμαχος» τον οποίον θα επιλέξει ο κ. Μητσοτάκης ως συγκυβερνήτη, ώστε να μπορέσει να εξασφαλκίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία και να κυβερνήσει.
του Νίκου Σίμου
