του Νίκου Σίμου
Οι νέες προκλητικές δηλώσεις του Ερντογάν με τις οποίες πλέον έθεσε επιτακτικά ζήτημα αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάννης δεν προκάλεσαν έκπληξη σε όσους ασχολούνται ή παρακολουθούν επισταμένως την εξέλιξη των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Ίσως έκπληξη να αποτέλεσαν για την κυβέρνηση, η οποία έχει αποδείξει –και μέσω της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου των Εξωτερικών- είτε ότι στερείται εμπειρίας είτε ότι η εξωτερική πολιτική δεν είναι το δυνατό της σημείο. Από τη στιγμή που είχε προηγηθεί η αναφορά του Τούρκου Προέδρου στη Συνθήκη της Λωζάννης ως ατυχούς συμβάντος για την Τουρκία και η κατ’ αυτόν μη σύμπτωση των σημερινών τουρκικών συνόρων «με τα σύνορα της καρδιάς τους», ήταν βέβαιο ότι η Άγκυρα θα έθετε στις προτεραιότητές της την κατάργηση της Συνθήκης που όρισε τα σημερινά της σύνορα και περιόρισε τον οθωμανικό επεκτατισμό. Και ήταν βέβαιο διότι η Τουρκία με συνέπεια επιμένει στην εξωτερική της πολιτική που διαμορφώνεται από το περιεχόμενο των διεκδικήσεών της, κυρίως απέναντι στην Ελλάδα. Και μάλιστα μη επιδιώκοντας απλώς βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα.
Αυτή τη στιγμή η ανησυχία του Ερντογάν, πέραν των μαξιμαλιστικών απαιτήσεών του είναι η δημιουργία κουρδικού κράτους στο οποίο έχει καταλήξει η Αμερική. Και υπάρχει κίνδυνος σοβαρός να θελήσει να ζητήσει άλλα ανταλλάγματα, στα οποία περιλαμβάνεται και τμήμα της Δυτικής Θράκης –αν όχι όλη! Άλλωστε μη ξεχνάμε ότι η Συνθήκη της Λωζάννης που προβλέπει και το τι από την ερυρύτερη περιοχή της Θράκης ανήκει στην Τουρκία, κατάργησε την Συνθήκη των Σεβρών που δεν είχε γίνει αποδεκτή από την νέα, τότε, κυβέρνηση της Τουρκίας. Κάτι ανάλογο επιδιώκει τώρα ο Ερντογάν. Και στην Συνθήκη εκείνη ο Σουλτάνος είχε βάλει την υπογραφή του αλλά οι Νεότουρκοι στη συνέχεια την απέρριψαν και ακολούθησε η Συνθήκη της Λωζάννης. Ο Ερντογάν επιχειρεί να επαναλάβει την ίδια ιστορία.
Οι εθνικοί κίνδυνοι σε ένα βιβλίο
Ο μόνος που έχει διείδει τοιυς κινδύνους για την περιοχή είναι ο πρώην υπουργός και Θρακιώτης ο ίδιος, ο Ευριπίδης Στυλιανίδης, ο οποίος έχει κρούσει τον κώβωνα κινδύνου με το βιβλίο του «Θράκη, το επόμενο βήμα», επιδιώκοντας να ευασθητοποιήσει το πολιτικό σύστημα για τους εθνικούς κινδύνους που περικλείει η παραμέληση της περιοχής από την Ελληνική Πολιτεία. Κατά τον Στυλιανίδη πέραν των κινδύνων που διατρέχει η ελληνική αυτή περιοχή από τον τουρκικό επεκτατισμό, η Θράκη λόγω της ιδιαίτερης πληθυσμιακής σύνθεσης της τοπικής της κοινωνίας, των φυσικών και επίκτητων δυνατοτήτων της αλλά και λόγω της σύγχρονης γεωπολιτικής της αναβάθμισης, μπορεί να σηκώσει στην πλάτη της την ανάκαμψη της εθνικής οικονομίας.
Με το βιβλίο του αυτό ο Στυλιανίδης εκτός του ότι ενημερώνει και αναλύει τα προβλήμαστα της περιοχής, ασκεί αυτοκριτική αλλά και κριτική για την πολιτική που έχει ακολουθηθεί στην Θράκη, παραγνωρίζοντας το όποιο προσωπικό πολιτικό κόστος. Γι αυτό και τολμά και μιλάει για τις αστοχίες των τελευταίων ελληνικών κυβερνήσεων, από το 2009-2015, υπογραμμίζοντας ότι οι τέσσερις κυβερνήσεις που μεσολάβησαν της σημερινής, απορροφημένες από την μεγάλη οικονομική κρίση δεν εστίασαν στη Θράκη. Ως χαρακτηριστικά παραδείγματα εσφαλμένων επιλογών αναφέρει την λάθος αρχιτεκτονική του αυτοδιοικητικού Νόμου Ραγκούση που συνέβαλε στην πληθυσμιακή απερήμωση του χριστιανικού πληθυσμού, το κλείσιμο από τις μετέπεριτα κυβερνήσεις των πανεπιστημιακών σχολών και τη μείωση των φοιτητών του Δημοκρίτειου πανεπιστημίου, το κλείσιμο των Σχολών Αστυνομίας και την κατάργηση των προνοιακών επιδομάτων των παλιννοστούντων Ποντίων
Όπως επισημαίνει ο Ευριπίδης Στυλιανίδης και σε σειρά ομιλιών του, με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου του στο ευρύ κοινό, σε όλη την Ελλάδα, η Θράκη, παρά τις διαχρονικές θυσίες των κατοίκων της, πάντα άλλαζε χέρια, όχι με πολέμους, αλλά με υπογραφές... Μια έξυπνη Εθνική Αναπτυξιακή και Δημογραφική Πολιτική μπορεί να τη μεταβάλει από «ασπίδα» σε «δόρυ» της οικονομικής διπλωματίας και από «πύλη» σε «γέφυρα» της Ελλάδας και της Ευρώπης προς την Ανατολή. Αν υπάρξουν Σχέδιο, Πολιτική Βούληση και Τόλμη, η «ακριτική γη» θα επιστρέψει πολλαπλάσια τα οφέλη στην Ελλάδα, τόσο στην οικονομία, όσο και στην εθνική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας της χώρας.
Οι παρατηρήσεις αυτές δεν είναι θεωρητικού χαρακτήρα. Πέραν της πολιτικής που ακολουθεί το Τουρκικό Προξενείο κατευθυνόμενο από την Άγκυρα, θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι πριν από λίγο καιρό ο Σύνδεσμος Οπαδών της ποδοσφαιρικής ομάδας Γαλατασαράϊ στη Θράκη είχε ζητήσει μέσω των μέσων κοινωνική δικτύωσης ένα γενικό ξεσηκωμό των μουσουλμάνων της περιοχής –προφανβώς κατόπιν συνεννόησης με το Πορξενείο και κατυ΄επέκταση με την Άγκυρα.
Στη σχετική ανάρτηση-προσκλητήριο καλούνταν οι μουσουλμάνοι ως Τούρκοι –και όχι ως Έλληνες υπήκοοι, μουσουλμανικού θρησκεύματος- να συντηρήσουν τον τουρκισμό και, ουσιαστικώς να ξεσηκωθούν διότι καταπιέζονται!!
Η Μεγάλη Ιδέα των γειτόνων
Αυτό που δεν πρέπει να λησμονεί η εκάστοτε ηγεσία της Πολιτείας είναι η ιδιαιτερότητα των σχέσεών μας με την Τουρκία. Σχέσεων που εμφανίζουν και μια μοναδικότητα στην Ευρώπη: Η Τουρκία είναι η μόνη χώρα με εδαφικές βλέψεις, οι οποίες μάλιστα έχουν διατυπωθεί και επισήμως. Οι στόχοι της δε αυτοί, διαμορφώνονται και από έναν ψυχολογικό παράγοντα που είναι η σχέση του παλαιού κατακτητή και του απελευθερωμένου «υπόδουλου». Αυτό σημαίνει ότι, σε αντίθεση με την απελεύθερωση άλλων λαών, η ελληνική λύτρωση προήλθε από μία πανεθνική νίκη, την οποία, ιστορικά, ο αντίπαλος δεν έχει ξεπεράσει, στο μέτρο μάλιστα που η θεωρητική αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αποτελεί, στο πλαίσιο του Πανισλαμικού Ιδεώδους, την Τουρκική Μεγάλη Ιδέα. Τα δεδομένα αυτά συνθέτουν ένα ιδιόμορφο πρόβλημα στις σχέσεις των δύο χωρών.
Τι σημαίνουν αυτά; Να μη λησμονούμε τα ιστορικά δεδομένα με τα οποία έχει γαλουχηθεί η συντριπτική πλειοψηφία της τουρκικής κοινής γνώμης. Και την οποία προσπαθεί να συνεγείρει ο Ερντογάν με κορώνες αλυτρωτισμού και τόνωσης του οθωμανικού μεγαλείου.
