Το σοκ που προκάλεσαν στην αγορά πετρελαίου οι επιθέσεις σε εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας, με την τιμή του μπρεντ να κάνει προς στιγμήν άλμα σχεδόν 20% στα 72 δολάρια, για να επιστρέψει κοντά στα 66 δολ. με άνοδο 10% στη συνέχεια, δεν μπορεί να αφήσει αδιάφορο κανέναν στην παγκόσμια οικονομία. Δημιουργεί νέα δεδομένα για τους παραγωγούς, αλλά και νέες σοβαρότες πιέσεις για τους εισαγωγείς σε ένα περιβάλλον όπου γεωπολιτικές εντάσεις και εμπορικές αντιπαραθέσεις έχουν ήδη φέρει το φάντασμα της ύφεσης απειλητικά κοντά. Το ερώτημα που προκύπτει λοιπόν είναι πώς θα αντιδράσουν κεντρικές τράπεζες και κυβερνήσεις στην εξέλιξη;
Στη νέα εποχή των ασύμμετρων απειλών, οι τιμές δεν είναι δύσκολο να φτάσουν και στα 100 δολάρια προειδοποιούν ειδικοί. Αυτό όμως έιναι προς το παρόν μόνο ένα σενάριο. Οι νομισματικές αρχές δεν θα ήθελαν σίγουρα να βιαστούν. Σε ιδανικές συνθήκες θα περίμεναν να δουν πού και για πόσο θα φτάσουν οι τιμές του πετρελαίου, ποιος θα είναι ο αντίκτυπός τους στην ήδη ασθενική ανάπτυξη, αλλά και εάν θα άλλαζαν την εικόνα του υποτονικού πληθωρισμού. Ωστόσο τα περιθώρια χρόνου είναι στενά. Η Fed συνεδριάζει αύριο και την Τετάρτη και επομένως δεν μπορεί να αγνοήσει τις εξελίξεις των τελευταίων 24ωρων. Η ΕΚΤ έλαβε ήδη τις αποφάσεις της για τη δράση των επόμενων μηνών, αλλά είναι βέβαιο ότι η επερχόμενη πρόεδρός της, Κριστίν Λαγκάρντ, εξετάζει ήδη σε ποιο βαθμό το ακριβό πετρέλαιο μπορεί να «κάψει» τις ήδη ασθενούσες ευρωπαϊκές οικονομίες, που στην πλειονότητά τους εξαρτώνται από τις εισαγωγές για την κάλυψη των αναγκών τους.
Για τη Fed η αγορά δεν περιμένει μεν κάτι διαφορετικό από μία μείωση του βασικού επιτοκίου κατά 25 μονάδες βάσης. Ο Τζερόμ Πάουελ σε καμία περίπτωση δεν θα θέλει να στείλει το μήνυμα ότι βρίσκεται σε πανικό- όπως οι επενδυτές- ούτε πως υποκύπτει στις πιέσεις του Ντόναλντ Τραμπ για έναν νέο γύρο επιθετικών μειώσεων, που θα οδηγήσει τα επιτόκια «στο μηδέν ή και χαμηλότερα». Αλλά το πετρελαϊκό σοκ είναι κάτι που δεν μπορεί να αγνοήσει στις δηλώσεις του και που θα μπορούσε να πυροδοτήσει αλλαγές, έστω και μικρές σε πρώτη φάση, στη ρητορική του. Την Τετάρτη θα μάθουμε σε ποιο βαθμό επηρέασαν οι εξελίξεις τη στάση του.
Μία ημέρα αργότερα την Πέμπτη συνεδριάζει η Τράπεζα της Ιαπωνίας, η οποία ούτως ή άλλως είναι ανοιχτή σε περισσότερη χαλάρωση. Όσο για την ιαπωνική κυβέρνηση θα πρέπει μάλλον να επανεξετάσει την απόφαση για αύξηση του φόρου κατανάλωσης τον επόμενο μήνα.
Συνεδρίαση έχει προγραμματίσει και το διοικητικό συμβούλιο της Τράπεζας της Αγγλίας, το οποίο θα πρέπει τώρα να εξετάσει πέραν της αβεβαιότητας για το Brexit και του εφιαλτικού σεναρίου του no deal και τα νέα σενάρια τρόμου για εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου στα 100 δολάρια το βαρέλι. Στάση αναμονής αναμένεται να τηρήσουν οι κεντρικές τράπεζες της Ελβετίας και της Νορβηγίας, που επίσης συνεδριάζουν. Την πολιτική τους έχουν προγραμματίσει να εξετάσουν επίσης οι κεντρικές τράπεζες μεγάλων αναδυόμενων αγορών, όπως η Βραζιλία, η Νότιος Αφρική, η Ινδονησία και η Ταϊβάν. Σύμφωνα με έρευνα του Bloomberg oι ειδικοί βλεπουν μείωση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης στη Βραζιλία και κατά 25 μονάδες βάσης στις υπόλοιπες.
Ακόμη και εάν η Aramco αποκαταστήσει γρήγορα την προσφορά της, ο φόβος και μόνο που προκαλεί ένα νέο θερμό επεισόδιο στη Μέση Ανατολή θα μπορούσε να κρατήσει τις τιμές του πετρελαίου στα ύψη. Σε μία τέτοια περίπτωση οι κεντρικές τράπεζες δεν μπορούν μόνες να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Η πίεση στις κυβερνήσεις να δράσουν με νέα, «γενναία» για όσες έχουν τα δημοσιονομικά περιθώρια, σχέδια τόνωσης, εντείνεται απότομα.
