Μια τολμηρή απόφαση που ανεβάζει υψηλά τον πήχη, όπως τη χαρακτήρισε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η οποία αν περάσει από τους ηγέτες των χωρών της ΕΕ, θα αλλάξει ριζικά την οικογένεια της Ευρώπης, έλαβε χθες η Κομισιόν.
Πρόκειται για τη δημιουργία ενός ταμείου ανάκαμψης ύψους 750 δισ. ευρώ, το οποίο θα συσταθεί με σκοπό να αντιμετωπιστεί η οικονομική κρίση στην Ε.Ε που προκλήθηκε από την πανδημία του κοροναϊού. Μία ιστορική πρόταση που συμβάλει στην περαιτέρω οικονομική ολοκλήρωση της ΕΕ, χωρίς να αποτελεί μια ακόμη προσπάθεια μικροσυμβιβασμών.
Αποτελεί σίγουρα μία γενναία πρόταση της Ευρώπης με την οποία αναλαμβάνει να διαχειριστεί συνολικά το χρέος μέσα από ένα «σωσίβιο» οικονομικής τόνωσης, που είναι ουσιαστικά η χρηματοδότηση της έκδοσης κοινού χρέους.
Ένα τόσο «γενναίο» πακέτο οικονομικής ενίσχυσης μπορεί να βοηθήσει στην τόνωση της παραπαίουσας λόγω κοροναϊού, ευρωπαϊκής αλλά και παγκόσμιας οικονομίας.
Πώς θα γίνει η κατανομή
Από το πακέτο αυτό που πρότεινε η Κομισιόν, τα 500 δισ. ευρώ προτείνει να δοθούν σε μορφή επιχορηγήσεων και άλλα 250 δισ. ευρώ σε δάνεια στο πλαίσιο του νέου σχεδίου οικονομικής ανάκαμψης από την πανδημία του κοροναϊού, όπως δήλωσαν αξιωματούχοι και διπλωμάτες στο Reuters. Ένα μέρος του πακέτου θα χρηματοδοτηθεί μέσω κοινής έκδοσης χρέους, αναφέρει στο μεταξύ το Bloomberg, το οποίο επικαλούμενο πηγή που έχει γνώση των λεπτομερειών, αναφέρει ότι η πρόταση της Κομισιόν είναι να λάβει η Ελλάδα 22,5 δισ. ευρώ, η Ιταλία 81,8, η Ισπανία 77,3 και η Γαλλία 39 δισ.
Όπως ανακοίνωσε μέσω Twitter ο Ευρωπαίος επίτροπος για τις οικονομικές υποθέσεις Πάολο Τζεντιλόνι, η δημιουργία αυτού του ταμείου, που έρχεται να προστεθεί στα άλλα εργαλεία ανάκαμψης, είναι ένα «ευρωπαϊκό σημείο καμπής για να αντιμετωπιστεί μια άνευ προηγουμένου κρίση».
Πώς θα τονωθεί η ελληνική οικονομία
Μεγάλη είναι η ανατροπή –προς το θετικό- και για την Ελλάδα η οποία εκτιμούσε ότι θα μπορούσε να πάρει πάνω από 10 δις ευρώ, αλλά τελικά μπορεί να διεκδικήσει ένα ποσό άνω των 32 δις ευρώ.
Με βάση τα στοιχεία, από την κατανομής των 750 δισ. ευρώ ανά κράτος η Ελλάδα θα μπορούσε να λάβει επιπλέον ποσό 43,5 δισ. ευρώ μεικτά ή 33,4 δισ. ευρώ καθαρά αν αφαιρεθεί η εθνική συνδρομή (10,1 δισ. ευρώ).
Σύμφωνα με τον καθηγητή Πάνο Τσακλόγλου, η ενίσχυση που αναμένεται να λάβει η χώρα μας από τους πόρους του Ταμείου είναι πολύ σημαντική. Αναμένεται να παρασχεθούν στη χώρα μας 22.6 δις ευρώ σε επιχορηγήσει και 9.4 δις ευρώ σε δάνεια. Αν οι αποπληρωμές γίνουν με βάση το ΑΕΠ της χώρας, η συμβολή της Ελλάδας με τα τωρινά δεδομένα δεν θα ξεπεράσει τα 10 δις.
Το συνολικό ποσό των 32 δις αντιστοιχεί περίπου στο 17% του ΑΕΠ του 2019, ενώ οι επιχορηγήσεις στο 12%. Αναμφίβολα, αν αυτά τα ποσά διατεθούν κυρίως σε παραγωγικές επενδύσεις και σε συνδυασμό με τους λοιπούς πόρους που είναι διαθέσιμοι στη χώρας μας στα επόμενα χρόνια, μπορούν να δώσουν μεγάλη ώθηση στην Ελληνική οικονομία που αναμένεται να δεχθεί ισχυρό πλήγμα από την κρίση του COVID-19. Άλλωστε και οι αγορές αντέδρασαν θετικά. Με την αναγγελία της πρότασης της Επιτροπής, οι αποδόσεις του δεκαετούς Ελληνικού ομολόγου, που είχαν αρχίσει να μειώνονται μετά την αναγγελία του σχεδίου Μέρκελ-Μακρόν, έπεσαν στο 1.56% από 2.16% που ήταν πριν από δύο μόλις εβδομάδες.
Όπως εξηγούν στελέχη του ΥΠΟΙΚ, σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπει για την προσεχή τετραετία (2021-2024) επιχορηγήσεις που εκτιμώνται στην περιοχή του 3% του ΑΕΠ ετησίως.
Πάντως, η Επιτροπή προβλέπει ύφεση κοντά στο 10% στην Ελλάδα από τις υψηλότερες ανά την ΕΕ λόγω κυρίως του τουρισμού. Εκτιμά πως με τους εν λόγω πόρους το ΑΕΠ της ΕΕ θα ενισχυθεί κατά περίπου 1,75% το 2021 και το 2022 και 2,25% έως το 2024. Η ώθηση θα είναι μεγαλύτερη (στο 4,25%) για κράτη με υψηλό χρέος.
Τα χρήματα θα διατεθούν για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις, ενώ κάποια εξ αυτών θα δοθούν απευθείας για την ανακούφιση του συστήματος υγείας των χωρών, αλλά και για τη στήριξη των φτωχότερων περιοχών της Ευρώπης.
Η Κομισιόν σχεδιάζει να αντλήσει η ίδια τα κεφάλαια από τις αγορές, στηριγμένη σε εγγυήσεις των κρατών-μελών. Τα χρήματα θα εξοφληθούν σε βάθος δεκαετιών. Η Κομισιόν εισηγείται και ορισμένες πηγές νέων εσόδων για να χρηματοδοτηθούν οι σχεδιασμοί. Μεταξύ αυτών, η είσπραξη πόρων από τους ρύπους και ένας νέος ψηφιακός φόρος.
Τι θα μπορεί να χρηματοδοτηθεί
• Χρηματοδότηση κρατικών δαπανών με έλεγχο
• Επιχορηγήσεις σε νοσοκομεία και ΟΤΑ
• Στήριξη ιδιωτικών επενδύσεων
• Κεφάλαιο σε πληγείσες επιχειρήσεις
